Nia Tre Là Gì ? – Đặc Điểm Và Ứng Dụng Của Nia Tre Trong Đời Sống

Bạn đang thắc mắc về câu hỏi cái nia tre là gì nhưng chưa có câu trả lời, vậy hãy để chúng tôi tổng hợp và liệt kê ra câu trả lời cho câu hỏi cái nia tre là gì, từ đó sẽ giúp bạn có được đáp án chính xác nhất. Bài viết dưới đây hi vọng sẽ giúp các bạn có thêm những sự lựa chọn phù hợp và có thêm những thông tin bổ ích.

Nia tre là gì?

Cái nia tre là nông cụ được làm từ nguyên liệu tre tự nhiên. Một số nơi còn gọi là cái mẹt tre. Đây là vật dụng có kích thước khá lớn, thường được dùng để sàng sảy gạo thóc, phơi ngô lúa, khoai sắn. Ngày nay, người ta còn dùng cái nia để phục vụ cho hoạt động kinh doanh ẩm thực. 

Làm vật dụng thực thức ăn, tạo cảm giác mới lạ mà gần gũi. Như một làn gió mới cho ngành kinh doanh dịch vụ. Cũng là cách tạo điểm nhấn riêng biệt cho nhà hàng, quán ăn để thu hút thực khách.

Kích thước cái nia tre phổ biến

Như đã đề cập ở trên kích thước của nia tre khá đa dạng. Tùy theo nhu cầu, mục đích sử dụng của mỗi khách hàng mà các đơn vị sản xuất có thể thiết kế thành những sản phẩm có kích thước khác nhau.

Tuy nhiên vẫn có 3 loại kích thước phổ biến là:

• Kích thước loại nhỏ của cái nia: Gồm có loại 20cm, 25cm, 30cm và 35cm
• Kích thước nia tre loại nhỡ: Gồm có loại đường kính 40cm, 45cm, 50cm và 60cm
• Nia tre cỡ lớn: Có loại đường kính 80cm và loại 90cm

Đặc điểm của nia tre

• Cái nia kích thước đa dạng

Nia tre đều có hình dạng chung là hình tròn. Nhưng kích thước khá đa dạng. Có cỡ lớn, có cỡ nhỡ và có cả cỡ nhỏ. Tùy vào nhu cầu sử dụng của mình mà bà con nông dân có thể chế tác thành những chiếc nia tre có kích thước khác nhau.

• Nguyên liệu tự nhiên 100%

Đúng như tên gọi “thuở ban sơ”, cái nia tre được làm từ 100% nguyên liệu tre. Tre được dùng để làm nia đạt độ già nhất định, được tuyển chọn kỹ lưỡng và xử lý mối mọt trước khi đưa vào đan lát thành nia. Nhưng tuyệt nhiên không có sự tham gia của hóa chất, chất xử lý công nghiệp. 

Vì vậy sản phẩm luôn giữ được màu sắc tự nhiên và đặc biệt an toàn với sức khỏe người sử dụng. Cũng chính vì vậy nên dù giá bán của nia tre có phần cao hơn so với rổ, rá nhựa, inox,… Nhưng chúng vẫn được ưa chuộng và sử dụng phổ biến trong xã hội hiện đại.

• Về cấu tạo

Nia tre thường có 2 phần chính là miệng mia và lòng nia. Miệng nia chính là phần gờ nhô cao lên khoảng 3cm. Đây chính là vị trí người sử dụng cầm vào để thực hiện các công việc liên quan đến vật dụng này.

Còn lòng nia được tạo nên từ vô số nan tre được đan ngang, đang dọc với nhau theo tính quy luật là ken chặt lại. Đảm bảo đựng được cả những thực phẩm nhỏ xíu mà không bị lọt xuống đất. Lớp đan này cũng chính là vị trí chịu sức bền và tuổi thọ của nia tre.

Công dụng của cái nia tre

Công dụng của cái nia tre khá đa dạng. Dường như nó luôn được người sử dụng biến tấu, sáng tạo không ngừng để phục vụ nhu cầu của mình vậy. Nếu như trước đây các bạn trẻ chỉ biết cái nia tre được dùng trong gian bếp, trong phục vụ lao động sản xuất thì bây giờ nia tre đã đa năng hơn rất nhiều.

Trong trang trí

Khi xã hội phát triển, con người không chỉ chú trọng đến ăn no mặc ấm mà còn hướng đến cái chân – thiện – mỹ thì tính thẩm mỹ cũng được nâng lên tầm cao mới. Bởi vậy, nong nia còn được biến tấu để làm vật dụng trang trí nhà cửa, quán xá, phòng ốc. Tạo cảm hứng mới lạ cho không gian, mở ra hơi thở mới cho nơi nghỉ ngơi, nơi làm việc.

Do được làm từ 100% vật liệu tre tự nhiên nên trang trí, decor không gian bằng nong, nia tre rất an toàn với sức khỏe, thân thiện với môi trường. Hơn nữa còn mang lại cảm giác thân thuộc, gần gũi với bất kỳ ai tiếp xúc với nó.

Từ phong cách truyền thống đến hiện đại, chúng ta đều có thể dễ dàng phối kết hợp nong nia trong thiết kế, mỹ thuật để tạo ra kiến trúc hài hòa và cân đối. Trong khi đó chi phí đầu tư lại không quá nhiều như việc trang trí bằng các sản phẩm công nghiệp khác.

Trong cuộc sống hàng ngày

Trong cuộc sống hàng ngày thì cái nong cái nia lại “hóa thân” thành những nông cụ đảm đang, tháo vát. Từ việc sàng sảy gạo thóc cho đến việc phơi phóng ngô, khoai, sắn người ta đều thấy sự góp mặt của nong, nia.

Với những gia đình có nghề nấu rượu truyền thống thì nong nia còn được dùng để đựng cơm rượu, trộn cơm với men trước khi cho vào hũ sành, hũ nhựa để ủ. Mặc dù ngày nay ngành công nghiệp đã rất phát triển. Có nhiều dụng cụ bằng nhôm, nhựa ra đời nhưng ở các vùng thôn quê cái nong cái nia vẫn được xem là vật thứ yếu khó có vật dụng nào có thể thay thế được.

Ngoài ra, cái nong tre còn được dùng để nuôi tằm. Đây là nông cụ đặc biệt quan trọng ở các vùng miền có nghề nuôi tằm. Dù là tằm ăn lá dâu hay tằm ăn lá sắn đều được nuôi và chăm sóc từ những chiếc nong này. Chẳng hạn như:

• Nia tre dùng để sàng sảy gạo, thóc
• Dùng để phơi ngô, lúa, khoai sắn, bột ngô, bột gạo
• Người dân vùng biển dùng nia tre để phơi cá biển, tép biển, mực,….
• Các hộ gia đình có truyền thống nấu rượu dùng nia tre để dỡ cơm, lên men cơm trước khi đem ủ
• Nia tre dùng để đựng thực phẩm khô như: Chanh, tỏi, ớt, gừng, hành tím,…

Trong ẩm thực

Lĩnh vực ẩm thực hiện nay đang có xu hướng hòa mình với thiên nhiên và tìm về cội nguồn. Vì thế các nhà hàng, quán ăn thường dùng nong, nia để đựng thực phẩm. Tạo cảm giác mới lạ cho không gian quán vừa giúp thực khách có cảm giác thư giãn, thoải mái hơn trong cuộc sống xô bồ, đầy vất vả lo toan.

Trong các nhà hàng ẩm thực, chúng ta rất dễ bắt gặp các mẹt chó, mẹt ngan, mẹt tre bún đậu mắm tôm hay mẹt gà,… Đựng thực phẩm trong những vật dụng này vừa gọn gàng, ít phải bày ra nhiều bát đĩa mà lại vừa thân thiện với sức khỏe người dùng hơn.

Không chỉ vậy, các món ăn đường phố hay hội chợ ẩm thực, nong nia tre vẫn được xem là vật dụng không thể thiếu. Góp phần tăng thêm giá trị thẩm mỹ cho món ăn và tạo cảm giác ngon miệng cho thực khách. Quả thực là một giải pháp truyền thông, quảng bá thương hiệu khá hữu hiệu cho các chủ nhà hàng.

Phân biệt các vật dụng bằng tre nong, nia, sàng, rổ, giá, thúng, mẹt tre

Mẹt tre

Mẹt tre thường có đường kính khoảng 60 – 70cm. Nó được dùng để phân loại thóc hạt chắc với thóc hạt lép hay phân loại gạo với trấu trước khi cất trữ.

Ngoài ra, mẹt tre còn được dùng để lên men và trộn cơm rượu trước khi cho vào thùng, vào hũ để ủ men. Chắc chắn những bạn lớn lên trong gia đình có truyền thống nấu rượu đã quá quen thuộc với vận dụng này.

Nong tre

Nong tre là một trong những vật dụng được làm bằng tre rất quen thuộc với bao thế hệ người Việt. Nó không chỉ hữu ích nhất trong đời sống sinh hoạt mà còn là dụng cụ phát triển kinh tế rất đơn giản mà hiệu quả. Nếu ai có cơ hội lớn lên ở vùng đất trồng dâu nuôi tằm thì chắc hẳn không thể không biết đến vật dụng này.

Nong tre là sản phẩm được làm từ tre, có hình tròn khá giống với cái nia nhưng có lòng nông và có kích thước lớn hơn. Trong đời sống của người Việt xưa, nong tre thường được dùng để phơi ngô, lúa, khoai, sắn. Nếu khi đang phơi mà trời đổ mưa thì việc thu vén cũng rất đơn giản. Bạn chỉ cần bê cả mẹt vào nhà hoặc dùng bạt hay tấm nilon lên nong tre là có thể che chắn lương thực khỏi mưa ướt rồi.

Ở các vùng quê phát triển kinh tế bằng mô hình trồng dâu nuôi tằm thì nong tre còn được sử dụng để nuôi tằm. Đây là phương tiện sản xuất khá đơn giản, thô sơ nhưng lại rất gần gũi, quen thuộc và giúp phát triển kinh tế rất hiệu quả.

Nia tre

Nia tre dễ bị nhầm lẫn với sàng tre vì hai vật dụng này khá giống nhau. Chính vì vậy nếu không phải xuất thân từ gia đình thuần nông thì không phải ai cũng có thể phân biệt các vật dụng bằng tre là nia tre và sàng tre đâu.

Theo đó, nia tre có kích thước lớn hơn sàng tre, các lỗ thoáng của nia cũng nhỏ hơn. Nia tre được dùng để hứng gạo tấm, gạo vụn khi sàng gạo. Đó cũng chính là lý do xuất hiện câu thành ngữ “lọt sàng xuống nia” mà chúng ta vẫn thường nghe các cụ ngày xưa nhắc đến.

Sàng tre’

Sàng tre cũng được là nguyên liệu chính là tre. Nó thường có hình tròn, có lòng nông, độ cao miệng sàng tre cỡ 1cm. Trong đời sống sinh hoạt thường ngày, sàng tre thường được sử dụng để sàng sạch gạo, thóc, trấu và tấm sau khi thóc được xát thành gạo. Công việc này sẽ giúp chúng ta làm sạch gạo hơn, giúp cho bữa cơm thêm phần thơm ngon hơn.

Rổ tre

So với 3 vật dụng bằng tre nêu trên thì rổ tre có phần quen thuộc hơn. Kể cả các bạn ở thành thị cũng có thể hình dung được các vật dụng này. Thế nhưng để phân biệt các vật dụng bằng tre có tên gọi là rổ tre thì vẫn là bài toán khó với nhiều người.

Rổ tre là vật dụng được dùng để đựng thực phẩm không bị lọt. Ví dụ như thịt, cá, rau củ, quả. Thực phẩm sau khi được mua về sẽ được rửa sạch và đặt trong rổ, chuẩn bị cho việc sơ chế, nấu nướng. Rổ tre có mắt đan thưa, đường kính khoảng 20cm hoặc có kích thước lớn hơn một chút.

Hiện nay, rổ tre chỉ còn xuất hiện đâu đó ở các vùng thôn quê vẫn quen nếp sống xưa cũ. Còn lại chúng dường như đã dần bị thay thế bằng rổ nhựa hoặc rổ inox trông lịch sự và hiện đại hơn.

Rá tre

Việc phân biệt các vật dụng bằng tre là rá tre không mấy khó khăn. Bởi vì chắc cũng có nhiều người đã từng thấy ai đó vo gạo trong một vật dụng bằng tre. Đó chính là rá tre. Trong quá trình vo sẽ đãi từng nắm một mới cho vào nồi để kiểm tra, tìm những hạt gạo bị hỏng hay có lẫn sạn trước khi cho vào nấu thành cơm. Rá tre cũng được làm từ vật liệu tre trúc, có lỗ nhỏ hơn rổ, đảm bảo không thể hạt gạo bị lọt ra ngoài.

Trong xã hội hiện đại, rá tre cũng dần bị thay thế bởi các vật dụng mang tính “công nghiệp” hơn. Ví dụ như rá nhựa, rá nhôm…

Thúng tre

Thúng tre cũng là một trong những vật dụng quen thuộc với nhiều thế hệ người Việt. Nó cũng được làm từ nguyên liệu tre, đường kính cỡ 60cm, các nan tre được đan sát kín lại với nhau, khá dày và chắc chắn. Việc phân biệt các vật dụng bằng tre là thúng tre cũng đơn giản hơn.

Thúng tre đường được dùng để đựng thóc, gạo, cám và bất kỳ lương thực, thực phẩm nào. Nó được xem như vật dụng cất trữ lương thực tạm thời trước khi đưa vào bao tải để bảo quản.

Trên đây là bài viết về một số công dụng của nia tre do giamgiaxl.com đã tổng hợp được, hy vọng có thể giúp bạn hiểu hơn về loại vật dụng này và tìm được những ứng dụng phù hợp cho riêng mình. Đừng quên chia sẻ những hiểu biết của mình về nia tre  với chúng mình nhé!